Temat podcastów, któremu poświęcone było szóste spotkanie ZOOM na kulturę, okazał się na tyle interesujący, że postanowiliśmy go kontynuować podczas kolejnej edycji cyklu. W czwartek 15.04.2021 r. z gośćmi z Centrum Sztuki Współczesnej ŁAŹNIA w Gdańsku, Muzeum Emigracji w Gdyni i Muzeum Sztuki Nowoczesnej w Warszawie rozmawialiśmy o tym, jaką funkcję mogą pełnić podcasty w instytucjach kultury zajmujących się działalnością wystawienniczą.
16.04.2021
Zoom na kulturę 7. Czy podcast może być formą wystawy?
▾
Podcasty stały się jedną z najpopularniejszych form komunikacji w internecie. Krótkie formy publicystyczne, przypominające radiową audycję, podbiły takie platformy streamingowe, jak Spotify czy Youtube. Twórcy kultury zajmujący się działalnością wystawienniczą, którym pandemia uniemożliwia normalną działalność, zadali sobie pytania:
- czy podcast może być materiałem uzupełniającym wystawę?
- Jak jego tematyka może się wpisać w misję instytucji?
- Jak instytucja może wesprzeć autorski pomysł na podcast?
Goście czwartkowego spotkania: Maciej Bąk (Radio Zet), Maksymilian Bochenek (Muzeum Emigracji), Lila Bosowska (CSW Łaźnia), Bogna Stefańska i Kuba Depczyński (Muzeum Sztuki Nowoczesnej w Warszawie) opowiedzieli o procesie przygotowywania serii podcastów „Przyziemnie” (o katastrofie klimatycznej) oraz “Stacja Emigracja” (o szeroko pojętym zjawisku emigracji). Rozmowę prowadziła Alicja Jelińska, koordynatorka ds. kultury Obszaru Metropolitalnego Gdańsk-Gdynia-Sopot.
“Stacja Emigracja”.
Od emigracji architektów - po migrację ryb i ptaków
Dla Muzeum Emigracji podcast stał się narzędziem, które pozwoliło realizować działalność programową muzeum, a jednocześnie szerzej opowiedzieć o zjawisku emigracji.
We współpracy z dziennikarzem Maciejem Bąkiem powstała seria podcastów pod nazwą “Stacja Emigracja”. Spektrum podejmowanych tematów było szerokie – od migracji ludzi, przedmiotów, po migrację w świecie ptaków oraz mórz i oceanów. W ten sposób powstało 8 odcinków cyklu i odcinek specjalny.
– Zależało nam, żeby przeformułować język, którym mówi się o zjawisku emigracji – powiedział podczas spotkania Maksymilian Bochenek z Muzeum Emigracji w Gdyni. – Stąd w pierwszym odcinku tłumaczymy, czym jest emigracja, kim są imigranci, emigranci i uchodźcy. Chodziło nam też o to, żeby pokazać, że emigracja to zjawisko, które dotyczy nas wszystkich i czasami nie mamy świadomości, jak bardzo wpływa na nasze życie i wybory. Staraliśmy się “wyciągnąć” takie ciekawe informacje, jak to, że imigranci w XVI wieku stanowili trzon artystów współtworzących kulturę polską, że wraz z migracją ludzi, migrują obiekty, idee pomysły, którymi się inspirujemy. Ten przepływ informacji jest też formą migracji.
Maciej Bąk zdradził kulisy powstawania podcastów: – Podczas rozmów prowadzonych przez skype’a, ja i mój rozmówca nagrywaliśmy głos na dyktafon, po czym oba pliki dźwiękowe były montowane. Dzięki temu słuchacz miał wrażenie, że siedzimy obok siebie. Ważnym elementem była oprawa muzyczna. W podcaście o polskich muzykach, którzy wyemigrowali do USA, wykorzystałem fragmenty ich piosenek. Podczas nagrywania odcinka o migracji w świecie mórz i oceanów spotkałem się z rozmówcą z Instytutu Oceanologii PAN na plaży w Sopocie, dzięki czemu mieliśmy w tle naturalny odgłos szumiącego morza, fal, spacerujących ludzi.
“Przyziemnie”.
Spojrzenie artystów na kryzys klimatyczny
Przykładem tego, jak instytucja kultury może wesprzeć autorski pomysł na podcast jest też współpraca Centrum Sztuki Współczesnej ŁAŹNIA z kuratorami na co dzień pracującymi w dziale badań Muzeum Sztuki Nowoczesnej w Warszawie. Scenariusz serii podcastów “Przyziemnie”, dotyczących katastrofy klimatycznej, napisany przez Bognę Stefańską i Kubę Depczyńskiego z MSN, zainteresował gdańską instytucję. Wspólna praca nad 5-odcinkowym cyklem trwała pół roku.
– Jest wiele podcastów o ekologii i klimacie, ale nam zależało na głosie osób zajmujących się tymi tematami z obszaru filozofii, psychologii, nauk humanistycznych, społecznych, sztuki i kultury – mówił podczas spotkania ZOOM na kulturę Jakub Depczyński. – W serii podcastów „Przyziemnie” próbujemy zrozumieć katastrofę klimatyczną. Wysłuchujemy wielu głosów, opowieści i teorii,żeby odkryć, z czym tak naprawdę się mierzymy i jak możemy działać.
W każdym odcinku cyklu oprócz ekspertów i ekspertek, o swoich doświadczeniach wobec kryzysu klimatycznego opowiadają artyści i artystki.
– Do współpracy zaprosiliśmy m.in. Justynę Banaszczyk, która tworzyła muzykę do gry Cyberpunk – mówiła Bogna Stefańska. – Powstała ścieżka dźwiękowa, robiąca wrażenie zniszczonego zapisu teraźniejszości, który ktoś odnalazł w przyszłości. W tle podcastu rozbrzmiewa m.in. przetworzony elektronicznie zapis dźwięków topniejącego lodowca czy śpiewu ptaka, którego gatunek już wyginął.
Twórcy podcastów z cyklu “Przyziemnie” przeprowadzili wielogodzinne wywiady, z których potem zmontowali kilkuminutowe wypowiedzi, mające formę opowieści.
– Instytucje kultury mają ogromny potencjał, żeby tworzyć podcasty, trzeba jednak znaleźć oryginalną, ciekawą formułę i postawić na jakość – podsumował spotkanie Maciej Bąk.
“Narzędziownik”.
Jak zrobić podcast? Zaproszenie na warsztaty
O tym, jak tworzyć podcasty dowiemy się podczas warsztatów 26 i 27.04, które poprowadzi trener i szkoleniowiec Krystian Zych z jakzrobicpodcast.pl.
– W szkoleniu mogą wziąć udział osoby pracujące w samorządowych instytucjach kultury, organizacjach pozarządowych zajmujących się kulturą, które działają na terenie gmin członkowskich Obszaru Metropolitalnego Gdańsk-Gdynia-Sopot – mówi Alicja Jelińska.
Cykl ZOOM na kulturę
To cykl rozmów z praktykami kultury dla praktyków kultury w formie online. Spotkania odbywają się na platformie ZOOM i są dostępne na facebookowej grupie Metropolitalna Kadra Kultury. Zapraszane osoby reprezentują przede wszystkim lokalną scenę kulturalną.
– Dzięki regularnym spotkaniom mamy okazję do wymiany wiedzy i inspiracji w gronie przedstawicielek i przedstawicieli świata kultury z Obszaru Metropolitalnego Gdańsk-Gdynia-Sopot – mówi Alicja Jelińska.
Do tej pory odbyły się webinary o tematyce:
Teatr online jest możliwy – z udziałem twórców Festiwalu Objazdowych Teatrów Lalkowych z Luzina;
Jak utrzymać kontakt z publicznością w trybie online? – z udziałem twórców Festiwalu Nowe Horyzonty;
Jak opowiadać lokalną historię w czasie pandemii? – z udziałem animatorów Fundacji Palma i Instytutu Langfuhr;
Skok w region – o współpracy międzyinstytucjonalnej. Gośćmi byli Tomek Lipski z Nadbałtyckiego Centrum Kultury, który tworzy festiwal Metropolia jest Okey oraz Monika Jastrzębska-Opitz z Żuławskiego Dom Kultury w Nowym Dworze Gd i Aleksandra Rogalewska-Kania z Ośrodka Kultury i Sportu w Żukowie, które gościły u siebie festiwal;
Jak nie zagubić się w hybrydowej formule festiwalowej? – z udziałem Joanny Cichockiej-Guli, dyrektorki festiwalu Literacki Sopot.
Podcasty w instytucjach kultury – z udziałem pracowników Gminnego Ośrodka Kultury i UG w Luzinie, Wojewódzkiej i Miejskiej Biblioteki Publicznej w Gdańsku oraz Centrum Sztuki Współczesnej Łaźnia.
Wydarzenie odbywa się na platformie ZOOM oraz jest transmitowane w grupie Metropolitalna Kadra Kultury.
